الحاد جدید: چیستی، بنیان ها، و زمینه ها

نویسندگان

علی شهبازی

دانشجوی دکترای فلسفه تطبیقی، دانشگاه قم، قم، ایران رسول رسولی پور

استادیار گروه فلسفه دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران علی اله بداشتی

دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

الحاد جدید وصف جریانی است که در دهۀ نخست قرن حاضر، با انتشار سلسله ای از کتاب های پرفروش و در واکنش به حملات تروریستی برخی افراطیون دینی، به عرصۀ افکار عمومی آمد. این جریان هرچند ریشه در گذشته دارد و مبانی و مفروضات آن همان مبانی و مفروضات ملحدان گذشته است، با اتخاذ رویکردی بسیار خصمانه، به جریانی توفنده و جدید علیه دین و دین داران تبدیل شد. سخنگویان، و به اصطلاح پرچمداران آن عبارت اند از داکینز، دنت، هریس، و هیچنز. برخی از این ملحدان پیش تر به عنوان یک طرح کلان دست به عمومی و همه فهم کردن علومی چون زیست شناسی، به ویژه نظریۀ فرگشت و انتخاب طبیعی، زده بودند و اینک از آن جهت حمله به باورهای دینی استفاده می کنند. آنها در نقد خود به جای تکیه بر استدلال یا نقد دلایل و براهین مؤمنان، رویدادهای تاریخی و نیز رفتار و کردار برخی گروه های تندرو دینی، به ویژه اسلامی، را معیار داوری خود دربارۀ دین و خداباوری می دانند. همچنین ملحدان جدید بدون آن که مبانی و تکیه گاه های خود را اثبات کنند، با تکیه بر آنها چنین وانمود می کنند که باورهای دینی اموری فرگشتی است و در نتیجه می توان با توجه به این نظریه و نیز با تکیه بر جهان بینی طبیعت گرایانه آن باورها را تبیین تجربی و طبیعی کرد. در این مقاله با توجه به دیدگاه های منتقدان آنها، اعم از خداباور و الهی دان و خداناباور، نشان داده ایم که اولاً طبیعت گرایی آن گونه که این ملحدان از آن می گویند و بر آن تکیه می کنند، یک نظریۀ علمی نیست، بلکه در واقع نوعی جهان بینی و نگرشی مابعدالطبیعی است. ثانیاً ملحدان در همین موضع مرتکب خطای آشکاری می شوند و آن خلط معانی گوناگون طبیعت گرایی است. ثالثاً بر خلاف نظر آنها میان علم و دین تعارضی نیست، بلکه اگر تعارضی هست به قول پلنتینگا میان طبیعت گرایی و علم است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روش شناسی فراتحلیل در علم اطلاعات و دانش شناسی: چیستی، ویژگی ها و چالش ها

هرف: فراتحلیل به عنوان یک پارادایم جدید و متفاوت از فراترکیب کیفی، فراقوم‌نگاری و مرور نظامند است. ذهنی بودن مطالعات اجرا شده، وجود ناهمگنی و تناقض در نتایج مطالعات، رابطه غیر موثر نتایج پژوهش‌ها با خط‌مشی‌ها، سیاست‌های کلان و امور عام‌المنفعه، تفسیری بودن نتایج در مقایسه با پژوهش‌های کمی، چند پارادایمی بودن پژوهش‌ها، استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری غیردقیق دلایل شکل‌گیری روش فراتحلیل است. مراح...

متن کامل

سکولاریزم زمینه ها ، پیدایش و آثار آن

سکولاریزم حذف دین از عرصه های سیاسی ،  اجتماعی ، اقتصادی و علمی است ؛ به عبارت دیگر تهی ساختن حیات اجتماعی انسان از دین و نشانه های آن را سکولاریزم گویند . استفادۀ ابزاری از دین در قرون وسطی ، تفسیر کتاب مقدس بر اساس یافته های علوم تجربی ، اختلافات شدید فرقه ای در مسیحیت که سبب جنگهای طولانی و خونین گردید و نیز اعتماد بیش از حد انسان به خویشتن که بر اثر پیشرفت دانش تجربی پیش آمد زمینه های حذف د...

متن کامل

نام ها و مترادف های جدید برای گون ها

برای گونه­ های چاپ شده غیر معتبر،نام­ های جدید انتخاب شده­ اند و با مطالعه مجدد نمونه­ های نامگذاری شده، تعدادی به­ عنوان مترادف تشخیص داده شده و نام­ های معتبر نیز انتخاب شده اند.

متن کامل

استراتژی توسعه محصول جدید رویکرد ها و یافته ها

اهمیت روز افزون توسعه محصول جدید در دنیای کسب و کار و افزایش توجه و اقبال خاص از سوی شرکت ها به انجام تحقیقات در خصوص ماهیت توسعه محصول جدید منجر به ایجاد بدنه گسترده ای از تحقیقات در این حوزه از دانش مدیریت گردیده است پویایی و پیچیدگی مفهوم توسعه محصول جدید از یک طرف و ماهیت میان رشته ای آن از طرف دیگر موجب گردیده است که محققان در تحقیقات خود رویکرد های متفاوتی را به کار گرفته و به یافته های م...

متن کامل

چیستی فلسفه سنت گرایی با تکیه بر آرای دکتر سیدحسین نصر: مضامین، دلالت ها و بنیان ها

سنت گرایی و تجددگرایی در فضای امروز، به عنوان جریانی که به مدرنیسم نگرش دارند، مطرح می شوند. این مقاله با هدف پرداختن به مضامین عمده اندیشه سنت گرایی، به عنوان درآمدی برای ورود به اندیشه سنت گرایان به رشته تحریر درآمده است. برای این منظور در این مقاله با تأکید بر آرای سید حسین نصر به عنوان مطرح ترین اندیشمند سنت گرای حال حاضر، به تحلیل چیستی سنت به عنوان نقطه محوری این گفتمان و همچنین بررسی شاخ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه فلسفه دین

جلد ۱۴، شماره ۲، صفحات ۱۶۳-۱۸۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023